Jedinstvenost ove riječi ogleda se u tome što za nju danas ne postoji zamjena, već se samo njom označava mitološko biće koga smo se plašili kao djeca, a danas je glavni junak brojnih romana, filmova, serija, ali i likovnih prikaza.

Jedina srpska riječ opšteprihvaćena u svim svjetskim jezicima

Biće para kao blata! Ova tri horoskopska znaka pronalaze nepresušan izvor bogatstva

Vampir je jedina riječ iz srpskog jezika koja je opšteprihvaćena u svim svjetskim jezicima.

Na engleskom jeziku „vampire“, francuskom „vampire“, italijanskom „vampiro“, španski „vampiro“, turski „vampir“, nemački „vampir“, danski „vampyr“, poljski „wampir“ itd.

Promijenite sedam podešavanja ma Samsung telefonu i produžićete mu bateriju

Slovenska mitologija obiluje bićima koja kao da su izašla iz najgore noćne more. Neka od tih stvorenja postala su internacionalno popularna i završila u mnogobrojnim romanima i filmovima.

Legende o pojedinim čudovištima još su strašnija od holivudske interpretacije, a takav je slučaj i sa najčuvenijim slovenskim monstrumom – vampirom.

Opšte je poznato da je riječ „vampir“ jedna od rijetkih, a možda i jedina, riječ iz srpskog jezika koja se koristi u cijelom svijetu.

Šta označava srpska riječ vampir?

Međutim, u vampire nisu vjerovali samo Srbi. Ovo demonsko biće je u raznim oblicima i pod raznim imenima poznato kod svih slovenskih naroda, a posebno onih koja žive na Balkanu i na prostoru zapadne Rusije.

Umjesto ''kako si'' postavite sagovorniku jedno drugo pitanje koje će pokrenuti razgovor

Nazivaju se mnogim imenima poput strigoji, lampiri, lapiri, jedogonje, vjedogonje, upiri. Iz ovog posljednjeg naziva je i izveden srpski naziv „vampir“.

Neke verzije priča o vampirima postoje još od pamtiveka. Postoji mnogo različitih priča o tome kako oni izgledaju, kako nastaju i kako mogu da se ubiju.

Prema predanjima, osoba koja je bila zla ili koja je ostavila neke neriješene račune pred smrt, kada umre može da postane vampir, koji zatim teroriše selo, sišući krv, daveći i ubijajući ljude i stoku.

Za vampire se vjeruje da su obično aktivni noću, pa su ljudi, kada bi čuli da se u njihovom mjestu dešava nešto čudno, da ljudi i stoka na neobjašnjive načine umiru, uveče bili posebno oprezni i zaključavali bi se u kuće i zatvarali prozore.

Еkonomska tajna bogatih zemalja: Manje rada, više novca

Dokazi o tome da su ljudi vjerovali u vampire, postoje već vekovima. Arheolozi su u Bugarskoj i Poljskoj nalazili tijela sa srcima probodenim kocima ili odsječenim glavama i spuštenim kod nogu. Kao najefikasnije oružje protiv vampira su mnogi Sloveni smatrali glogov kolac.

Najpoznatiji srpski vampir Sava Savanović nije prvi vampir

Najpoznatiji srpski vampir je, svakako, Sava Savanović, lik iz pripovetke „Poslije devedeset godina“, Milovana Glišića, po kojoj je snimljen horor „Leptirica“. Za njega se vezuje i vodenica u selu Zarožje kod Valjeva.

Međutim prvi „dokumentovani vampir“ je Petar Blagojević.

Smatra se da je pojam „vampir“ prvi put u zapadnoj Еvropi spomenut u austrijskim novinama „Wiennerischen Diarium“ u izvještaju koji je objavljen 1725, u vrijeme kad je veliki dio Srbije bio pod vlašću Habzburške monarhije (1717—1739).

U izvještaju pod nazivom „Vampir von Kisilevo“ navedeno je da je u selu Kisiljevu, koje se nalazi u opštini Veliko Gradište, preminuo izvjesni Petar Blagojević, a da je nekoliko nedjelja poslije njega umrlo još deset osoba u roku od 24 sata i da su se dešavale još neke misteriozne stvari.

Ti ljudi koji su umrli nakon Blagojevića, kako je napisano u izvještaju, navodno su na samrtnoj postelji rekli da su vidjeli Blagojevića koji ih je davio. I njegova supruga je tvrdila da joj se mrtav suprug pojavio u snu i da je od nje tražio da mu da njegove opanke. Prestrašena žena je pobjegla iz sela nakon toga i nije poznato šta se desilo sa njom.

Zato su iz Beča poslali komesara i ljekare kako bi istražili slučaj. Oni su otvorili sanduk u kojem je sahranjen Blagojević, a na opšte zaprepašćenje, utvrdili su da je njegovo tijelo bilo savršeno očuvano kao da je još uvijek živ i da nije bilo nikakvog neprijatnog mirisa kakav bi se očekivao. Navodno su u njegovim ustima našli i tragove svježe krvi.

Pošto je dakle „dokazano“ da je Petar Blagojević odnosno Plogojowitz, kako su mu prezime pisali Austrijanci, zaista vampir, njegovo tijelo je probodeno kocem i spaljeno.

I dan danas se na groblju u Kisiljevu nalazi grobno mjesto bez oznaka, za koje se tvrdi da je u njemu sahranjen Petar Blagojević.

Širenje riječi i vjerovanja u vampire

Nakon slučaja sa Blagojevićem, spominjali su se i drugi mogući vampiri, a između ostalih i jedan vojnik koji je navodno iz Grčke gdje je ratovao, ubio jednog vampira, ali je donio „zarazu“ u selo Medveđa kod Trstenika. Nakon njegove smrti, i to mjesto su „zaposeli vampiri“.

U 18. i 19. vijeku je u Еvropi vladala prava histerija zbog vampira, a „viđali“ su ih u raznim oblicima, kao čudovišta sa oštrim zubima, kao čovjekoliko biće koje je sastavljeno od krvi, bez kostiju, neki su tvrdili da mogu da budu nevidljivi i mijenjaju izgled.

Za popularizaciju vampira u književnosti, a kasnije i u stripovima i filmovima, prije svega je zaslužan irski pisac Brem Stoker i njegov roman „Drakula“. Roman je donekle zasnovan na istorijskoj ličnosti Vladu Cepešu, vlaškom vojvodi iz 15. vijeka, poznatom po surovim metodama mučenja i ubijanja, kao što su nabijanje na kolac.

Međutim, Stokerovom antijunaku je prethodila priča Džona Vilijama Polidorija „Vampir“ kao preteča današnje romantizovane verzije vampira.

(Srbija danas)

Pratite nas i putem Vibera