Epilog akcije "Namjerna sila" u kojoj su učestvovala 222 borbena aviona, koji su bacili više od 10 hiljada tona bombi je - 54 ubijenih, više od 120 ranjenih, i nebrojeni koji su umrli od malignih oboljenja prouzrokovanih osiromašenim uranijumom. Predsjednica Srpske podsjeća da se sve dešavalo na inicijativu pojedinih država i bez validnih odluka Savjeta bezbjednosti.

"Šteta koja je prouzrokovana, nepovjerenje koje je prouzrokovano, bolesti koje su posljedično nastajale - dakle maligne bolesti za koje postoji sve više podataka i time se ozbiljno bave ljudi i u RS i u Srbiji, ali imate i neke strane države koje takođe, znajući da su njihovi vojnici bili ovdje učesnici, prave određene analize i izvještaje", Željka Cvijanović, predsjednik Republike Srpske.

"To je jedno teško vrijeme. Nadati se da se više nikad i nikome tako nešto neće desiti. Republika Srpska je prošla kroz jedan težak period razvoja, nadamo se da su ta vremena daleko iza nas, i da nećemo biti u prilici da prolazimo još jednom isti put", Nedeljko Čubrilović, predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske.

"Najteže su NATO bombama pogođene opštine tadašnjeg Srpskog Sarajeva, računajući tu i Hadžiće i Vogošću, koji su po Dejtonu pripali Federaciji BiH. U opštinama današnjeg Istočnog Sarajeva, procenat ljudi koji umiru od malignih oboljenja je daleko veći nego prije", kaže načelnik Istočnog Novog Sarajeva, Ljubiša Ćosić.

"Ali je najtragičnije od svega toga što i danas niko neće da prizna da su tada mete bili isključivo civilni ciljevi, da su te bombe nanijele veliku materijalnu štetu, da su bombe padale blizu škola, blizu javnih ustanova, i da nisu imale bukvalno nikakve dodirne tačke sa vojnim ciljevima, iako su neke padale okolo kasarni, ali te kasarne su odavno kao takve bile izmještene", navodi Ćosić.

Zbog upotrebe bombi sa osiromašenim uranijumom tokom devedesetih, u porastu nisu samo onkološke bolesti, nego i autoimune bolesti, ali i porast steriliteta kod muškaraca, tvrde doktori. 

"Dok se ne naprave ozbiljne analize i u Republici Srpskoj i u Srbiji, nećemo moći definitivno da potvrdimo uzroke toga", kaže Danica Grujičić, v.d. direktora Instituta za onkologiju i radiologiju KC Srbije.

"U onim regijama koje su gađane oružjem sa osiromašenim uranijumom, ili gdje su se desile hemijske katastrofe, naravno da mogu. Naravno da nije sva RS ni BiH ni Srbija zagađena, ali ono što je izostalo, to je jedna ozbiljna naučna analiza", pojašnjava Grujičić.

Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica već dvije godine opsežno istražuje posljedice NATO bombardovanja Srpske. Kažu da su željeli da vide kakva je bila uloga NATO u odbrambeno-otadžbinskom ratu, i kakve posljedice mi danas od toga trpimo.

"Indirektna posljedica je 120.000 protjeranih iz zapadnokrajiških opština u tom periodu, jer nakon svako bombardovanja svakog dijela Srpske - poslije toga su uslijedile akcije ili Armije BiH, ili kada govorimo o zapadnokrajiškim opštinama združene akcije Armije BiH i hrvatske vojske, Hrvatskog vijeća odbrane", izjavio je Milorad Kojić, direktor Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica.

Vlada Republike Srpske je prošle godine početak NATO bombardovanja stavila na Listu istorijskih događaja od republičkog značaja. Centralna manifestacija će se održati 9. septembra u Istočnom Sarajevu.