Latinović je istakao da je genocid, koji je nad Srbima izvršila Nezavisna Država Hrvatska za vrijeme Drugog svjetskog rata, ostavio trajan pečat u njihovom shvatanju da jedino sopstvena država može da im sačuva opstanak, što je na zalasku Jugoslavije imalo presudan značaj u stvaranju Republike Srpske.

- Prvi korak ka stvaranju Republike Srpske bilo je osnivanje Skupštine srpskog naroda u BiH 24. oktobra 1991. godine. Ona je osnovana kao rezultat ustavnog puča koji se desio u Skupštini BiH sredinom oktobra 1991. godine, odnosno nelegalnog zakazivanja nastavka sjednice na kojoj su SDA i HDZ donijeli Deklaraciju o suverenosti BiH - rekao je Latinović.

On je podsjetio da su srpski poslanici iz svih stranaka, njih 83 od 86, napustili Skupštinu BiH i najavili da će osnovati svoju skupštinu, na nivou personalne autonomije, ukoliko donesene odluke ne budu povučene za deset dana.

- Dakle, Srbi su formirali svoju Skupštinu, kao posljednju odbranu. Skupština je 24. oktobra 1991. godine donijela Odluku o ostajanju srpskog naroda BiH u zajedničkoj državi Jugoslaviji i Odluku o raspisivanju i sprovođenju plebiscita srpskog naroda u BiH - naveo je Latinović.

Na drugoj sjednici, održanoj 21. novembra 1991. godini, Skupština srpskog naroda u BiH donijela je Odluku o teritorijama opština, mjesnih zajednica i naseljenih mjesta u BiH koja se smatraju teritorijom savezne države Jugoslavije.

Latinović je napomenuo da je na četvrtoj sjednici, održanoj 21. decembra 1991. godine, donesena Odluka da se pristupi formiranju Republike Srpske BiH, a u skladu sa rezultatima plebiscita srpskog naroda u BiH, održanog 9. i 10. novembra 1991. godine.

- Skupština srpskog naroda u BiH usvojila je Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda u BiH 9. januara 1992. godine. U Deklaraciji je rečeno da se Republika nalazi u sastavu savezne države Jugoslavije, kao njena federalna jedinica, a da će se teritorijalno razgraničenje sa političkim zajednicama drugih naroda BiH izvršiti mirnim putem i dogovorno - rekao je Latinović.

Govoreći o istorijskim prilikama nakon Drugog svjetskog rata, Latinović je naveo da je, iako je podnio najveće žrtve za njeno stvaranje, srpski narod u socijalističkoj Jugoslaviji imao daleko manju ulogu od one u jugoslovenskoj kraljevini.

Takvo stanje, naveo je Latinović, imalo je odraz i u BiH, u kojoj su nakon uvođenja muslimanske nacije, sistematski, prvo državna bezbjednost, zatim cijela policija i na kraju viša vlast predate u muslimanske ruke.

BiH je, tvrdi Latinović, pretvarana u matičnu republiku Muslimana, što je posebno dolazilo do izražaja u postepenom dekomponovanju jugoslovenske federacije.

- S obzirom na to da su posljednjim jugoslovenskim ustavom republike definisane kao države, komunistička vlast radila je na tome da BiH pretvori u matičnu republiku, odnosno državu, nove muslimanske nacije. Upravo u socijalističkoj Jugoslaviji pravoslavni Srbi izgubili su relativnu većinu u ukupnom stanovništvu BiH, koju su imali na svim popisima od 1851. do 1961. godine - napomenuo je Latinović.

On je naveo da su Muslimani prvi put postali relativna većina 1971. godine, dok je broj Srba na posljednjem popisu 1991. godine pao na svega 31,4 odsto ukupnog stanovništva BiH.

- Ipak, Srbi su u nečemu zadržali preimućstvo. Prema popisu iz 1981. godine, površina naselja u kojima su činili apsolutnu većinu iznosila je 53,3 odsto teritorije BiH, a domaćinstva čiji se starješina izjasnio kao Srbin raspolagala su sa 51,4 odsto privatnog zemljišnog posjeda u ovoj republici - rekao je Latinović.

On ukazuje da se može zaključiti da je Republika Srpska osnovana zbog toga što su predstavnici muslimanskog i hrvatskog naroda, kršeći Ustav BiH, preglasavali predstavnike srpskog naroda i nametali im sopstvene odluke o budućnosti BiH.

Takva majorizacija, tvrdi Latinović, dovela je srpski narod u podređen položaj u odnosu na druga dva naroda i prijetila daljem ugrožavanju njegovih nacionalnih prava, što je moglo da dovede i do gubitka države i slobode, a time i do ponavljanja genocida iz Drugog svjetskog rata.