Protesti su izbili u nekoliko kazahstanskih gradova nakon što je vlada te centralnoazijske zemlje ukinula ograničenja cijena tečnog naftnog gasa /LPG/ i skočila cijena ove popularne alternative benzinu.
Javni protesti su rijetki i nezakoniti, osim ako njihovi organizatori ne podnesu unaprijed obavještenje, u strogo kontrolisanoj bivšoj sovjetskoj republici čiji parlament je lišen opozicije.
Na skupovima je učestvovalo na hiljade ljudi. Protesti su izbili 2. januara – dan nakon što su ukinute granice cijena LPG-a, u gradu Žanaozen, mjestu najsmrtonosnijih sukoba između demonstranata i policije od sticanja nezavisnosti od Sovjetskog Saveza.
Demonstranti u Žanaozenu, centru naftne industrije u zapadnoj provinciji Mangistau, gdje je na desetine ljudi ubijeno u protestima 2011. godine nakon otpuštanja naftnih radnika, zahtijevali su da se cijena LPG-a prepolovi sa 120 tengi /0,27 dolara/ po litru na nivo na kome je gorivo prodavano prošle godine.
Meanwhile in Kazakhstan,
— Russian Market (@russian_market) January 3, 2022
50% Energy Price Hike overnight lead to mass protests in Kazakhstanpic.twitter.com/fUYHr90ZEw
Trgovci na malo pristali su da spuste cijenu za četvrtinu, ali je vlada predsjednika Kasima DŽomarta Tokajeva saopštila da je dalje smanjenje nemoguće zbog troškova proizvodnje.
Cijena je ranije bila regulisana, ali zvaničnici su rekli da vještački niske cijene čine proizvodnju LPG-a neizvodljivom.
Protesti su se proširili na provincijski centar Mangistaua, Aktau, kao i na radnički kamp koji koriste podizvođači najvećeg kazahstanskog proizvođača nafte, "Tengizševroila". Preduzeće predvođeno "Ševronom" saopštilo je da to nije uticalo na proizvodnju.
U najvećem kazahstanskom gradu, Almatiju, policija je juče i danas ogradila glavni trg. Mobilni internet bio je zagušen u centru grada.
Tokajev je danas na "Tviteru" rekao da je vladina komisija počela da radi u Aktauu i da će pronaći rješenje "u interesu stabilnosti naše zemlje".
On je pozvao demonstrante da se ponašaju odgovorno.
