BEOGRAD - Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve /SPC/ smatra neprihvatljivim da nacrt zakona o kulturnoj baštini ograničava njegovo važenje samo na dio teritorije Srbije, jer isključuje teritoriju Kosova i Metohije iz sfere njegovog dejstva, premda se tamo nalaze najveće srpske svetinje i najvažniji srpski kulturni spomenici.
U saopštenju po okončanju petodnevnog zasjedanja, Sabor je izrazio duboku zabrinutost zbog pojave novih nacrta zakona i zakona donijetih na brzinu, bez valjane pripreme, dovoljne javne rasprave i bez dijaloga sa Crkvama i vjerskim zajednicama iako se ti nacrti zakona i zakoni njih neposredno tiču, uz prijetnju ograničavanja ili čak ukidanja prava Crkava i vjerskih zajednica na slobodno ispovjedanje vjere, što je protivno Ustavu Srbije i obavezujućim međunarodnim konvencijama.
Navodi se da je Sabor sa pažnjom i brigom razmatrao pojave koje ugrožavaju, a u nekim slučajevima i narušavaju jedinstvo Pravoslavne Crkve, te da je sa istom pažnjom uzet u obzir izvještaj saborskog Odbora za Jasenovac, a ujedno razmotreni i problemi SPC kako u Srbiji i u zemljama regiona, tako i u dijaspori širom svijeta.
"U tom okviru posebna pažnja je posvećena stanju naše Crkve i položaju srpskog naroda na Kosovu i Metohiji, gde se nepravde, pritisci i nasilje protiv srpskog naroda i ugrožavanje identiteta, slobode, prava i imovine SPC nastavljaju, i to, nažalost, u sve težem obliku", naglašeno je u saopštenju.
Sabor se, kako je navedeno, suočio sa izazovima pred kojima su se Crkva i srpski narod našli u Crnoj Gori, gdje i nova vlast izbjegava da potpiše već usaglašen Temeljni ugovor sa SPC, čime je Srpska pravoslavna crkva diskriminisana u odnosu na sve druge crkve i vjerske zajednice koje djeluju u Crnoj Gori.
Za mitropolita crnogorsko-primorskog izabran je dosadašnji episkop budimljansko-nikšićki Joanikije, za episkopa budimljansko-nikšićkog dosadašnji vikarni episkop dioklijski Metodije, a za episkopa valjevskog dosadašnji vikarni episkop mohački Isihije.
Za vikarne episkope patrijarha srpskog izabrani su jeromonah Jerotej, sabrat Svetoarhangelskog opštežića u Kovilju sa titulom episkop toplički, jeromonah Sava, sabrat manastira Svete Petke u Zagrebu sa titulom episkop marčanski i arhimandrit Justin sa titulom episkop hvostanski.
Arhimandrit Damaskin izabran je za vikara episkopa bačkog sa titulom episkop mohački, a za vikara episkopa diseldorfskog i sve NJemačke izabran je arhimandrit Jovan sa titulom episkop humski.
U Svetom Sinodu je prestao mandat episkopima bačkom Irineju i šumadijskom Jovanu koji ostaju članovi - zamjenici, a za nove članove, na prijedlog patrijarha srpskog Porfirija, izabrani su episkopi sremski Vasilije i zvorničko-tuzlanski Fotije.
Sabor je preporučio svim eparhijama SPC da na dostojan način obilježe sto godina od osnivanja Eparhije američko-kanadske, prve eparhije SPC na američkom kontinentu, 20 godina od osnivanja Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke, kao i 140 godina od rođenja svetoga Vladike Nikolaja /Velimirovića/, 65 godina od njegovog upokojenja i 30 godina od prenosa njegovih moštiju iz Libertivila u njegov rodni Lelić kod Valjeva.
Kao i svake godine, Sabor je analizirao stanje i probleme crkvene prosvjete i vjerske nastave u javnim školama Srbije.
Van snage je stavljena ranija saborska odluku o osnivanju episkopskih savjeta u raznim crkvenim oblastima s obzirom na to da su ti savjeti bili osnovani kao privremena savjetodavna crkvena tijela dok traju vanredne prilike i nemogućnost međusobnog susretanja episkopa u tadašnjim ratnim uslovima.