Dana 12. juna Ruska Federacija obilježava državni praznik - Dan Rusije. Prvobitno zamišljen kao Dan nezavisnosti, direktno vezan za usvajanje odgovarajuće deklaracije 1990. godine, ovaj praznik je vremenom dobio malo drugačiji, bogatiji značaj, napisao je ambasador Ruske Federacije u BiH Igor Kalabuhov u kolumni za Glas Srpske.
Njegovu kolumnu prenosimo u cijelosti:
Dana 12. juna Ruska Federacija obilježava državni praznik - Dan Rusije. Prvobitno zamišljen kao Dan nezavisnosti, direktno vezan za usvajanje odgovarajuće deklaracije 1990. godine, ovaj praznik je vremenom dobio malo drugačiji, bogatiji značaj.
Svake godine 12. jun se sve manje vezuje za politički događaj u životu države, a sve više za njenu istoriju, tradiciju i dostignuća naroda koji je naseljavaju.
Dan Rusije je odličan povod za sve Ruse, kao i za njihove prijatelje u inostranstvu, da se okupe na osnovu prave ljubavi prema našoj zemlji.
Ovo je dan patriotizma i vjere u bezgranične mogućnosti i blistave perspektive Rusije. Ovo je dan sjećanja i ponosa na pobjede koje smo izvojevali kroz našu vjekovnu istoriju.
Danas vas pozivamo da ponovo prelistate stranice prošlosti i prisjetite se najupečatljivijih uspjeha Rusije, koji i dan-danas služe kao čvrsta osnova za rast i razvoj naše zemlje.
Dana 5. aprila 1242. godine Novgorodski knez Aleksandar Nevski je u bici na Čudskom jezeru pobijedio njemačke vitezove Livonskog reda, koji su krenuli u pohod na Rusiju.
Ova pobjeda je bila od velikog značaja za dalji razvoj ruskih zemalja - spriječen je gubitak pristupa Finskom zalivu i osvajanje Rusije od strane krstaša.
Danas je Bitka na ledu jedna od najpoznatijih bitaka u istoriji Rusije. U našoj zemlji se do današnjeg dana poštuje uspomena na velikog komandanta i pamti njegov podvig.
Godine 1725. ustanovljen je Orden svetog Aleksandra Nevskog, koji je kasnije dodijeljen poznatim ruskim komandantima vojske i mornarice.
Upravo Aleksandar Nevski je formulisao maksimu ruskog pogleda na svijet, koja je i danas aktuelna: “Nije Bog u snazi, već u istini”.
Dana 4. maja 1738. godine osnovana je "Sopstvena plesna škola Njenog Veličanstva Ane Јoanovne" - danas Akademija ruskog baleta "A. Ј. Vaganova". Te 1738. godine ruski balet je bio još daleko od trijumfa i svjetske slave, ali su se tada stekli preduslovi za dalji razvoj i procvat ove vrste plesne umjetnosti u Rusiji.
Sto sedamdeset godina kasnije, "Ruske sezone" su grmjele u cijeloj Evropi i šire - najpoznatija pozorišna turneja do sada, koja je, pod rukovodstvom ruskog baletskog impresarija Sergeja Djagiljeva, trajala sa velikim uspjehom od 1908. do 1921. godine.
Puškin kao spona
Ruska baletska tradicija nije prošla nezapaženo ni u BiH, a posebno se ukorijenila u vrijeme tzv. "bijele emigracije" početkom 20. vijeka, kada je na Balkan stigao značajan broj predstavnika ruske aristokratije, među kojima su bili istaknuti koreografi i baletski pozorišni umjetnici.
Dana 6. juna 1799. godine u Moskvi je rođen Aleksandar Sergejevič Puškin - čovjek čije je ime proslavilo ruski jezik i književnost u cijelom svijetu. Upravo je on postao osnivač modernog ruskog književnog jezika.
On je uklonio stilski sistem koji je tada već bio zastario te je učvrstio književnu normu, u skladu sa kojom su kasnije počeli da pišu i drugi ruski pisci i pjesnici.
Puškin je jedan od najpoznatijih ruskih stvaralaca, čiji je doprinos razvoju univerzalne kulture priznat širom svijeta. Njegovo književno nasljeđe objedinjuje ljude različitih uzrasta, vjera i nacionalnosti.
Njegove pjesme i proza vole se ne samo u Rusiji već i u inostranstvu. Puškinova djela su počela da se prevode još za njegovog života, a danas se, prema nekim stručnjacima, njegova djela mogu čitati na skoro dvije stotine jezika.
Zanimljivo je da je Puškin spona između ruskog i srpskog naroda. Prema nekim izvorima, trgovac, a kasnije i diplomata u službi ruskog cara Petra Velikog, Sava Vladislavić Raguzinski, tokom jednog od svojih putovanja doveo je u Rusiju Arapa Ibragima, pretka Puškina.
Ko zna - možda je upravo tako jedan diplomata srpskog porijekla zadužio civilizaciju.
Dana 25. decembra 1812. godine objavljen je manifest cara Aleksandra Prvog kojim je najavljen pobjedonosni završetak Otadžbinskog rata 1812. godine i protjerivanje Napoleonove vojske iz Ruske imperije.
Snage sa kojima se Moskva suočila bile su ogromne po standardima tog vremena - na strani francuskog imperatora je bilo više od 600.000 vojnika iz raznih evropskih zemalja i oko 1.300 jedinica vojne tehnike. Rat je završen gotovo potpunim uništenjem Napoleonove vojske i oslobođenjem ruske teritorije.
Inače, istog dana - 25. decembra 1812. godine - potpisan je još jedan značajan manifest. Njime je odobren početak izgradnje Saborne crkve Hrista Spasitelja u Moskvi u čast pobjedi u Otadžbinskom ratu 1812. godine nad Napoleonom. Uprkos složenoj istoriji, posebno tokom sovjetskog perioda, ovaj arhitektonski spomenik je i dalje jedna od glavnih atrakcija Moskve, još jedan simbol veličine naše zemlje.
Dana 9. maja 1945. godine (8. maja po evropskom vremenu) u Berlinu potpisan je akt o bezuslovnoj kapitulaciji Njemačke i njenih oružanih snaga. Ceremoniju potpisivanja, na kojoj je insistirao Јosif Staljin, otvorio je maršal Sovjetskog Saveza Georgij Žukov.
Time je najteže vrijeme Velikog otadžbinskog rata 1941 -1945. godine završeno - stavljena je tačka na glad, patnju, razaranje, između ostalog, i evropskih naroda. Doprinos Sovjetske armije porazu fašizma je neprocjenjiv, žrtve među stanovništvom SSSR-a i nevolje podnesene radi oslobođenja svih zemalja Evrope nemaju presedana.
Na sreću, u BiH nikada nisu dovodili u pitanje ulogu Sovjetskog Saveza u pobjedi nad nacizmom, i dalje se sa pažnjom i poštovanjem odnose prema podvigu naših vojnika.
I danas se ovdje - zajedno sa savremenom Rusijom - bore protiv falsifikovanja istorije, sjećaju se naše zajedničke borbe protiv fašističke prijetnje. Na taj način naša saradnja raste i razvija se, što nas i te kako raduje.
Gagarinov let
Dana 12. aprila 1961. godine izvršen je let čovjeka u svemir - prvi u istoriji civilizacije. Ovaj široki topli osmijeh danas je poznat širom svijeta - Јurij Gagarin osvojio je orbitu oko Zemlje.
Јoš 1954. godine, na konferenciji za štampu Kongresa Međunarodne astronautičke federacije u Kopenhagenu, šefu sovjetske delegacije je postavljeno pitanje: "Možete li poslati čovjeka u svemir bar za sto godina?" Odgovor na ovo pitanje dat je samo sedam godina kasnije.
Let oko orbite, koji je trajao jedan sat i 48 minuta, promijenio je uobičajeni način života cijele planete. On je označio početak nove ere u istoriji ljudskog istraživanja svemira.
Iako je činjenica da je upravo sovjetski čovjek postao pionir u ovom pravcu i svjedočio o superiornosti nauke i tehnologije Sovjetskog Saveza, to je prije percipirano kao dostignuće svjetskih razmera koje je važno za čitavo čovječanstvo.
Dana 11. avgusta 2020. godine ruski naučnici su registrovali prvu u svijetu vakcinu protiv virusa korona koji izaziva bolest kovid 19 - sputnjik V (od engleskog V - victordžo, pobjeda).
Lijek, na već dokazanoj i provjerenoj platformi, na kojoj je ranije kreiran niz drugih uspješnih vakcina, razvijen je u najkraćem mogućem roku - prva grupa volontera vakcinisana je 30. marta, samo 19 dana nakon što je Svjetska zdravstvena organizacija proglasila pandemiju.
Poklapanje naziva sa prvim vještačkim satelitom Zemlje nije slučajno - na ovaj način su tvorci vakcine željeli da istaknu neprevaziđenost ruske nauke.
Izvoz sputnjika V u druge zemlje počeo je krajem 2020. godine. Tokom pandemije vakcina je isporučena u više od 50 zemalja, uključujući i BiH. Već u januaru 2021. godine prva serija ruskog lijeka stigla je u Republiku Srpsku.
Sva navedena dostignuća naroda koji naseljavaju Rusiju leže na površini, sva su dobro poznata i Rusima i svjetskoj zajednici. Ali, naravno, iza jake Rusije kakvu danas poznajemo stoji mnogo više manje očiglednih, ali ništa manje značajnih pobjeda.
Ovo je naša istorija i naša sudbina - da pobjeđujemo. Siguran sam da će nam budućnost pružiti još mnogo prilika da to ponovo vidimo.
Poštovanim sunarodnicima i dragim prijateljima koji vole našu zemlju od srca čestitam ovaj praznik. Srećan Dan Rusije!