U Italiji i Španiji zbog drastičnog rasta cene maslinovog ulja skuplji su i tradicionalni specijaliteti - pica i paelja. I to kada je u pitanju ona omiljena italijanska "Margarita" cijene sastojaka porasle su za više od osam odsto. Da li se to već prelijeva i na navike Italijana?
"Protiv-inflacijsko tromjesečje" naziv je inicijative italijanske vlade sa ciljem da se blokiraju cijene određenih proizvoda i zaštiti kupovna moć građana ne bi li se na taj način ublažile posljedice inflacije.
Samoposluge, radnje kao i apoteke koje se pridružuju inicijativi izlažu blokirane cijene za pastu, mlijeko, jaja, ulje, sapune, odnosno osnovne prehrambene i neprehrambene proizvode, kao i one za ličnu higijenu.
Inflacija u Italiji, po podacima Nacionalnog instituta za statistiku, u 2023. godini iznosi više od pet odsto, dok je prošle godine zabilježila rast od 8,1 odsto, što je bio najveći rast zabilježen u proteklih 37 godina.
Osnovni uzrok je porast cijena energenata što je dovelo do porasta cijena transporta kao i potrošačke korpe koja bilježi rast za više od osam odsto.
U januaru ove godine prosječna cijena maslinovog ulja u Italiji bila je oko 5,62 evra, cijena koja je u avgustu ove godine doživjela povećanje za 30 odsto, ukupno 42 odsto ukoliko se uporedi sa prethodnom godinom u isto vrijeme.
Suša u Španiji koja je glavni svjetski proizvođač maslinovog ulja smanjila je berbu maslina za 56 odsto pa je porast cijena u toj zemlji dostigao rekordni rast od 227 odsto.
Slična situacija je i sa Grčkom i Portugalijom dok je Maroko, koji je četvrti izvoznik maslinovog ulja na svijetu, odlučio da trenutno blokira izvoz.
Cijena na veliko maslinovog ulja u drugoj polovini oktobra dostigla je 8,7 evra po litri. To je rekordno povećanje, tako da je 2023. za sada godina koja bilježi najveći rast cijena maslinovog ulja.
Italijani se svakodnevno suočavaju sa porastom cijena za koje sami građani kažu da su se udvostručile. Naime. proizvod koji su samo prije godinu dana plaćali pet evra, danas plaćaju 10.
"Kao što znate, država interveniše ne bi li smanjila račune i uvodi važne mjere pomoći građanima u suočavanju sa inflacijom“, kaže Đorđa Meloni, premijerka Italije.
Skuplja i pica
Pored maslinovog ulja, porasle su i cijene brašna, paradajza i mocarele. Tako je jedno od najomiljenijih italijanskih jela - pica - doživjelo porast cijena za 14 odsto.
Danas se Italijanima više isplati da kupe već gotovu picu u samoposluzi, nego da je sami naprave kod kuće jer je po podacima Blumberga gotova pica doživjela porast cijena za sedam osto, a prodato je 60.000 tona u vrijednosti od 1,2 milijarde evra.
U Italiji se godišnje napravi oko 2,7 milijardi pica a to znači da se potroši 200 miliona kilograma brašna, 225 miliona kilograma mocarele, 30 miliona litara maslinovog ulja i 260 miliona kilograma paradajz sosa.
U 2023. godini italijanske porodice prosječno troše, u odnosu na 2019. godinu i do 400 evra više, što znači više od 3.000 evra mjesečno zbog energetske inflacije, klimatskih promjena i sukoba u svijetu.
Italijani kupuju manje, ali troše više - dok plate stoje na istom mjestu već godinama.
Iz tog razloga je italijanska vlada kao jednu od mjera, donijela i odluku da se do kraja decembra zamrznu cijene određenih proizvoda ne bi li bar na taj način italijanskim porodicama olakšale svakodnevni život.
