Sveti Pantelejmon rodom je iz Nikomidije (današnji Izmit u Turskoj) od majke hrišćanke i oca neznabošca. Majka mu se zvala Evula, a otac Evstorgije. Kao mladić, Pantelejmon je učio za ljekara. Prišao je svešteniku Ermolaju koji ga je ne samo naučio vjeri Hristovoj nego i krstio.

Brojni su zapisi o čudotovornim izlečenjima koja se pripisuju Svetom Pantelejmonu.

On je čudotvorno izliječio slijepog čovjeka koji je potom prihvatio Hristovu vjeru. To je izazvalo zavist ljekara koji su uzalud tog čoveka pokušavali da izliječe, a koji su potom Pantelejmona optužili da je hrišćanin. Izašavši pred sud cara Maksimijana, javno je to priznao. Pred carem je izliječio i čovjeka koji je dugo bolovao što je mnoge neznabošce privuklo hrišćanstvu. Car je Svetog Pantelejmona stavio na muke, ali mu se Gospod javljao nekoliko puta i iscjeljivao ga.

Dijelovi svetih moštiju ovog velikomučenika nalaze se u manastiru Hilandar, kao i u tri crkve u Beogradu: u hramu Rođenja Presvete Bogorodice na Kalemegdanu (crkva Ružica), u hramu Svetog Arhangela Gavrila i u podvorju Moskovske patrijaršije, odnosno u hramu Svete Trojice (takozvana Ruska crkva).

Vjeruje se da je, ako planirate započinjanje nekog posla, danas pravi dan za to, kao i da će svaki rad Sveti Pantelejmon blagosiljati i učiniti uspješnim.

Sveti Pantelejmon spada u ognjene svece, kao i Sveti Ilija i Ognjena Marija. Zato nije dobro raditi u poljima, oko klasja… U narodu važi izreka: "Gromom bije gromovnik Ilija, vatrom pali Ognjena Marija, potpiruje Sveti Pantelija''.

Kažu da se danas valja krenuti i na put, jer je Sveti Pantelejmon bio veliki putnik, zato se i smatra zaštitnikom vozača.

S obzirom da mali broj ljudi ovog svetitelja slavi kao krsnu slavu, vjeruje se da, ako se danas dva nepoznata čovjeka sretnu u crkvi sa slavskim kolačem u rukama, obavezno treba da se izljube i čestitaju jedan drugom slavu, jer se veruje da su sigurno rod.