Neko bi mogao pojavu slušanja nepostojećih glasova automatski povezati s neurološkim stanjima poput šizofrenije.
Međutim, sad se pokazalo da se pod određenim uslovima svakome može dogoditi da čuje glasove kojih nema.
Naučnici sa Federalnog politehničkog univerziteta u Lozani u Švajcarskoj i oni sa Univerziteta Savoi Mon Blan u Francuskoj htjeli su istražiti šta podstiče slušno-verbalne halucinacije – odnosno situacije u kojima osoba čuje glas, a nema osobe koja govori.
Testiranje hipoteza
Prethodne studije sugerisale su da su te halucinacije uzrokovane ili nesposobnošću da se osoba pravilno distancira od okoline ili čvrstim uvjerenjem ili pretpostavkom koja nadilazi ono što se stvarno događa u okruženju.
Tim je želio da testirati obje hipoteze.
“Ovdje smo razvili novi metod izazivanja slušno-verbalne halucinacije u kontrolisanom laboratorijskom okruženju integracijom metoda glasovne percepcije sa senzomotornom stimulacijom, što nam omogućava istraživanje obje glavne metode”, pišu naučnici u svom radu.
Tim je prilagodio tehniku koju su prije koristili, a kada su učesnici pritisnuli dugme ispred sebe, robotska ruka ih je bocnula u leđa.
U ovom novom eksperimentu koji je uključivao 48 učesnika, odgoda bockanja bila je različita, a volonteri su nosili slušalice preko kojih su slušali umirujuće zvukove i šumove nalik vodopadu te bi povremeno čuli glasove – i vlastite i tuđe.
Kao i kod prethodnog testa s pritiskanjem dugmeta, učesnici su izjavili da osjećaju prisustvo iza sebe zbog bockanja, a neki od njih su takođe rekli da su kroz slušalice čuli glasove kojih nije bilo.
Bez panike
Fenomen slušanja glasova bio je češći ako su učesnici čuli tuđi glas umjesto vlastitog i ako je postojao duži razmak između pritiskanja dugmeta i bockanja rukom.
Bilo je to kao da su izmislili glas samo zbog osjećaja da neko stoji iza njih.
Naučnici smatraju da su ovi rezultati dovoljan dokaz da su obje teorije o izazivanju halucinacija tačne: Učesnici nisu uspijevali pravilno pratiti okolinu i bili su pod snažnim utjecajem opisa onoga što se događa oko njih.
Primjetno je da je učestalost glasova kojih nema rasla s dužinom testova pa je veća vjerovatnoća bila da će učesnici čuti fantomske zvukove kako se eksperiment bližio kraju, piše "Sajens Alert".
Na kraju, saznanje šta pokreće te halucinacije važno je za razumijevanje njihove veze sa stanjima kao što je Parkinsonova bolest. To je takođe pokazatelj da čujete li glas u glavi, to ne mora odmah biti razlog za paniku.
“Osim novosti i važnog metodološkog uticaja, ovi rezultati bacaju novo svjetlo na fenomen auditivnih halucinacija, pružajući eksperimentalnu podršku za oba naizgled suprotstavljena tumačenja”, pišu naučnici u radu objavljenom u "Psajholodžikal Medisin".
