Naučnici su sproveli simulaciju vanredne situacije izazvane solarnom olujom, testirajući efekte velike geomagnetne oluje na infrastrukturu Zemlje.
Rezultati su bili zabrinjavajući — mreže za snabdijevanje električnom energijom su otkazale, nastali su prekidi u komunikaciji, GPS je prestao da radi, a širom svijeta su zabilježeni nestanci struje, piše "Dejli Mejl".
U jednom od najgorih scenarija simulacije, takozvana "solarna superoluja" dovela bi do "internet apokalipse", prekida rada energetskih mreža širom SAD, sa višenedjeljnim nestancima struje na istočnoj obali.
Pored toga, željeznica i gasovodi bi stali, što bi izazvalo masovne poremećaje u putovanjima i skok cijena goriva.
Naučnici sada zahtijevaju sveobuhvatan plan na nivou cijele države kako bi se spriječila katastrofa kosmičkih razmjera.
Među prijedlozima su:
- Postavljanje dodatnih satelita za praćenje svemirskog vremena,
- Unaprjeđenje sistema za prikupljanje podataka u realnom vremenu,
- Razvijanje boljih modela za prognoziranje solarne aktivnosti,
- Pružanje ranih upozorenja javnosti i institucijama.
Vježbu je sproveo tim SVORM (Spejs Veder Operejšns,Riserč end Mitigešn) u maju 2024, zajedno sa agencijama kao što su NOAA i DHS.
U simulaciji su proučavani efekti masovnih erupcija sa Sunca, uključujući solarne baklje i koronalne izbacivanja mase (CMЕ), koje su uzrokovale prekide u radu satelita, nestanke struje i izlaganje štetnom zračenju.
Jedan od ključnih izazova je nemogućnost pravovremenog otkrivanja orijentacije CMЕ-a – trenutno je moguće predvideti posledice tek 30 minuta pre nego što udari u Zemlju, što praktično onemogućava efikasnu pripremu.
Ove mjere postaju još važnije nakon što je najjača solarna oluja u posljednjih 20 godina, tzv. Ganon oluja, pogodila Zemlju 10. maja 2024, izazvavši migraciju satelita i privremene prekide napajanja i komunikacije.
Najnovije upozorenje NASA odnosi se na X2.7-klasu solarne baklje od 14. maja 2025, koja je već izazvala prekide radija u Еvropi, Aziji i na Bliskom Istoku, kao i umanjenu stabilnost napajanja u istočnim dijelovima SAD.
Sjeverna svjetlost bi mogla biti vidljiva u više američkih saveznih država, uključujući Aljasku, Vašington, Montanu, Mičigen i druge.
Naučnici podsjećaju da se Sunce trenutno nalazi u aktivnoj fazi svog ciklusa i da je moguće da nas u narednim danima i nedjeljama pogode nove solarne oluje.
.webp)
