Odbor za zaštitu prava Srba zatražilo je od nadležnog tužilaštva u Srbiji da reaguje zbog napada u medijima na Srbe iz regiona, posebno iz Republike Srpske i BiH, koji su glasali na nedjeljnim izborima.
"Tokom izbornog dana u Republici Srbiji 17.12.2023.godine, i nakon toga sve do današnjeg dana 21.12.2023.godine, televizije N1 i Nova S i dnevne novine Danas su emitovale tekstove i snimke, reportaže sa terena, intervjue i druge video sadržaje u kojima lideri više političkih subjekata u Srbiji na negativan način u negativnoj konotaciji targetiraju građane koji koriste biračko pravo u Republici Srbiji, a imaju poreklo iz zemalja regiona, naročito iz Republike Srpske i BiH", naveli su iz Odbora.
Napomenuli su da su svi građani koji su glasali imali važeće lične karte i uredno prijavljeno prebivališta, ali da su ih pomenuti mediji uprkos tome napadali
"Iako svi građani koji su koristili biračko pravo imaju važeće lične karte Srbije sa uredno prijavljenim prebivalištem, navedene televizije ali i druge televizije i elektronski mediji koji daju podršku političkom subjektu Srbija protiv nasilja od 17.12.2023. i danas, već 5 dana, stvaraju narativ da Srbi iz Republike Srpske i BiH nemaju biračko pravo u Republici Srbiji, i pravo na glasanje na izborima za skupštine gradova i opština", kažu u Odboru i dodaju:
"Srbi porijeklom iz Republike Srpske i BiH se u navedenim medijima nazivaju 'fantomski birači' preko kojih se vrši izborna prevara, a dana 21.12.2023. Marinika Tepić na N1 televiziji u direktnom prenosu u 08,44 sati je Srbe poreklom iz Republike Srpske koji glasaju u Srbiji nazvala 'izborni migranti'".
Podsjećaju da je dana 17.12.2023.godine u 14,26 minuta Miroslav Aleksić na društvenoj mreži "Iks“ repostovao snimak profila pod nazivom Čarls Vafls koji je na društvenoj mreži Iks postavio snimak na kojem snima građane i verbalno im prijeti jer su krenuli da koriste biračko pravo.
"Na snimku se čuje glas muškarca koji prijeti licima koja su došla da konzumiraju svoje biračko pravo. Time je izvršeno krivično djelo iz člana 155 (2) kojim je propisano: 'Ko silom ili prijetnjom prinudi drugog da na izborima, glasanju o opozivu ili na referendumu vrši ili ne vrši pravo glasanja ili da glasa za ili protiv određenog kandidata odnosno prijedloga kazniće se novčanom kaznom ili zatvorom od tri mjeseca do tri godine'", kaže se u saopštenju.
Dodaju da mediji N1, Nova S i dnevne novine Danas glasače porijeklom iz Republike Srpske koji koriste svoje biračko pravo nazivaju uvozni glasači, a korišćenje biračkog prava nazivaju "uvoz birača".
"Dana 20.12.2023.godine na internet stranici n1info.rs u 21,19 časova autor Nikola Kojić je objavio tekst pod naslovom: 'Izborni turizam: Kako funkcioniše rentiranje birača i može li se spriječiti'. U tekstu se kao 'loši momci' i nepoželjni označavaju državljani Srbije porijeklom iz Republike Srpske i BiH sa uredno prijavljenim prebivalištem i važećim ličnim kartama", podsjećaju i nastavljaju:
"Dana 21.12.2023. u programu N1 televizije oko 13,00 časova je gostovao predsjednik stranke slobode i pravde Đilas Dragan. U programu je pokazao dokument u kojem su pisali gradovi Lopare Pale Trebinje Rudo Sokolac Višegrad Bijeljina. Govorio je da ljudi iz tih krajeva nemaju pravo glasa nisu smjeli biti na biračkom spisku. Time se javnosti i u javni prostor daje slika da su Srbi iz tih gradova protivnici njihovim biračima i njima naklonjenom dijelu javnosti".
Stoga su pozvali nadležno tužilaštvo da ispita da li postoje elementi izvršenja krivičnog djela iz člana 387 krivičnog zakonika Srbije, s obzirom da je riječ o orkestriranoj aktivnosti na dio populacije srpskog stanovništva koja ima zajedničko lično svojstvo – lično svojstvo porijeklo iz Republike Srpske ili Federacije BiH.
"Član 387 (4) Krivičnog zakonika Srbije propisuje: Ko širi ili na drugi način učini javno dostupnim slike ili svako drugo predstavljanje ideja ili teorija koje zagovaraju ili podstrekavaju mržnju diskriminaciju ili nasilje protiv bilo kojeg lica ili grupe lica zasnovanih na rasi boji kože vjerskoj pripadnosti nacionalnosti etničkom porijeklu ili nekog drugom ličnom svojstvu kazniće se zatvorom od tri mjeseca do tri godine. Ovdje je riječ o srpskom stanovništvu koje ima lično svojstvo porijeklo iz Republike Srpske ili BiH. Tražimo da nadležno tužilaštvo u Republici Srbiji ispita da li je došlo do izvršenja krivičnih djela iz Člana 155 i 387 Krivičnog Zakona Srbije", ističe se u saopštenju.
Podsjetili su i da su se slične stvari dešavale i tokom prethodnih izbornih ciklusa.
"Da podsjetimo, isto se dešavalo i tokom 2022.godine: Dana 04.02.2022. na društvenoj mreži fejsbuk na zvaničnoj stranici gospodina Dragana Đilasa je objavljen snimak u kojem se poziva na sprečavanje ostvarivanja prava Srba iz Republike Srpske. Te 2022.godine Đilas je objavio tendenciozan snimak i kroz komentare u negativnom kontekstu prikazuje pripadnike srpskog naroda koji su ostvarili pravo na državljanstvo Republike Srbije, i dalje žele ostvariti druga prava koja imaju kao državljani Republike Srbije, i biračko pravo", kažu u Odboru i naglašavaju:
"Pravo na državljanstvo Republike Srbije Srbima je obezbeđeno Zakonom o državljanstvu Republike Srbije („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 135/2004, 90/2009, i 24/2018), ovaj Zakon je donesen u vrijeme kada je vlast vršila tadašnja stranka gospodina Dragana Đilasa. Zakon o državljanstvu Republike Srbije u članu 23. propisuje: 'Pripadnik srpskog naroda koji nema prebivalište na teritoriji Republike Srbije ima pravo da bude primljen u državljanstvo Republike Srbije bez otpusta iz stranog državljanstva ako je navršio 18 godina života i nije mu oduzeta poslovna sposobnost i ako podnese pismenu izjavu da Republiku Srbiju smatra svojom državom, da ostvare svoja prava koja im garantuje Ustav i zakoni Republike Srbije. Svi Srbi koji su primljeni u državljanstvo Srbije su kroz upravni postupak u skladu sa Zakonima države Srbije stekli državljanstvo'".
Napominju da izvan Republike Srbije živi oko 3.600.000 Srba, i svaki Srbin može steći državljanstvo Srbije, samim tim i sva prava koja sa sobom obezbjeđuje državljanstvo.
"Objava snimka je grubo kršenje prava Srba, i pokušaj da se Srbi iz cijelog svijeta odvrate od podnošenja zahtjeva za prijem u državljanstvo Srbije. Takođe postoje elementi krivičnog djela iz člana 387. (6) Krivičnog zakonika Srbije koji se odnosi na prijetnje licima zbog etničkog porijekla. Zaprepašćujuće je da Đilas Dragan koji je po sopstvenom kazivanju pripadnik srpskog naroda podstiče da se zabrani ostvarivanje prava Srba u Srbiji. To se u istoriji Srbije nije dešavalo", zaključuju u Odboru.
