Brnabićeva je poručila da Srbija nastavlja da pruža ruku prijateljstva i pomirenja svim ljudima u regionu, ali i upozorila da Srbija više nikada neće dozvoliti da se ponove tragični događaji od 17. marta 2004. godine, kao ni "Oluje", ni bilo koji drugi egzodusi ili zločini nad Srbima bilo gdje u regionu.

"Sećamo se svih žrtava 17. marta i saučestvujemo sa bolom njihovih porodica. Naša srca su sa našim narodom na Kosovu i Metohiji, čijoj se veri, hrabrosti, dostojanstvu i istrajnosti iskreno divimo", rekla je Brnabićeva u Narodnom pozorištu u Beogradu.

Ona je navela da će u danima kada se svi suočavaju sa strahotama rata u Evropi Srbija znati da očuva mir i stabilnost.

"Ali, takođe, naš narod se više nikada neće osećati sam i bez zaštite svoje vlade, svog predsednika i svoje države", poručila je Brnabićeva.

Ona je istakla da je 17. mart 2004. godine datum ispisan u istoriji srpskog naroda crnim slovima bola i tuge.

"Tog dana Evropa je ponovo svedočila stravičnim scenama ispunjenim mržnjom. Grupa ljudi, vođena željom za uništenjem svega što je srpsko, započela je strašan pogrom nad srpskim narodom na teritoriji Kosova i Metohije", rekla je Brnabićeva.

Ona je podsjetila da su bez milosti ubijani i protjerivani ljudi samo zbog toga što su Srbi, razarani su njihovi domovi, uništavana imovina i onemogućen dostojanstven i pristojan život na Kosovu i Metohiji, a i mrtvim Srbima uskraćen pokoj, jer su napadnuta i srpska groblja, razbijani nadgrobni spomenici i brisana imena pokojnika.

Brnabićeva je istakla da se i poslije više od 20 godina van Kosova i Metohije i dalje nalazi više od 200.000 interno raseljenih lica, od kojih je održiv povratak ostvarilo manje od dva odsto.

"Dok je pogrom trajao, međunarodne snage nisu učinile ni približno dovoljno da ispune svoj mandat iz Rezolucije 1244 Saveta bezbednosti UN i osiguraju živote i svojinu Srba na Kosovu i Metohiji", rekla je Brnabićeva.

Ona je ocijenila da tadašnja vlast u Beogradu nije preduzela nijedan korak koji bi "razum i Ustav Srbije zahtevali kao potrebne" u situaciji u kojoj se dio srpskog naroda suočio sa opasnošću potpunog istrebljenja.

Brnabićeva je istakla da nijedan od uništenih srpskih crkava i manastira "vrhunskih izraza srpskog materijalnog i duhovnog stvaralaštva" nije do danas u potpunosti spasen.

Ona je navela da je, od prestanka oružanih sukoba 1999. godine, uništeno i spaljeno više od 150 pravoslavnih crkava i manastira od kojih su mnogi podignuti u 13. i 14. vijeku.

"Za samo dva dana organizovanog nasilja u martu 2004. godine oštećeno je 35 crkava i manastira Srpske pravoslavne crkve /SPC/, od kojih su neki bili na Uneskovoj listi svetskog kulturnog nasleđa. Uništeno je ili pokradeno više od 10.000 ikona, crkvenoumetničkih i bogoslužbenih predmeta", rekla je Brnabićeva.

Ona je istakla da je uništen ili oštećen 5.261 nadgrobni spomenik i 256 pravoslvnih grobalja, a na više od 50 grobalja ne postoji nijedan čitav spomenik, a manastir Visoki Dečani, koji je "Evropa nostra" prošle godine proglasila za jedan od najugroženijih spomenika kulture, jedini je vjerski objekat u Evropi koji već 22 godine čuvaju vojne snage.

Brnabićeva je poručila da je današnja Srbija neuporedivo drugačija i jača nego te 2004. godine, istakavši da je ona danas ekonomski lider regiona, ali i stožer mira i stabilnosti u regionu.

Ona je napomenula da je Srbija "zemlja zagledana u budućnost" i posvećena jačem, povezanijem i stabilnijem regionu, te podsjetila na inicijativu predsjednika Aleksandra Vučića "Otvoreni Balkan", čija suština je povezivanje ljudi i ekonomije u regionu i bolje šanse za mlade bez obzira na to iz kog dijela Balkana dolaze.

Komemorativna akademija počela je državnom himnom "Bože pravde", a prisustvovali su joj generalni sekretar predsjednika Srbije Suzana Paunović, članovi Vlade Srbije, predstavnici Skupštine Srbije, Vojske i SPC.

Na Kosovu i Metohiji je prije 18 godina počelo dvodnevno nasilje Albanaca nad Srbima, tokom kojeg je ubijeno 19 osoba, a povrijeđeno oko 1.000 ljudi, protjerano je oko 4.000 Srba, uništeno 800 srpskih kuća i zapaljeno 35 vjerskih objekata SPC.