Dvije osobe, kao zalutali dječaci, govorile su na sjednici Savjeta bezbjednosti UN o situaciji u BiH i, iznoseći lične stavove, svijetu jasno pokazale veličinu svoje neosnovane ambicije i mizerno poznavanje ustavnog uređenja BiH, ocijenio je profesor ustavnog prava Siniša Karan.
U autorskom tekstu za Srnu profesor Karan je naglasio da se privatna obraćanja dvojice dječaka koja su bila neopterećena znanjem, činjenicama, argumentima, istinom o stvarnoj situaciji u BiH i opijena nevjerovatnom željom za unitarizacijom BiH lako daju ogoliti sa samo nekoliko istina.
Autorski tekst profesora Karana za Srnu prenosimo u cijelosti:
ISTINA O SUVЕRЕNITЕTU
Deklaracijom o proglašenju Republike srpskog naroda u BiH 9. januara 1992. godine nastala je srpska država na prostoru tadašnje Socijalističke Republike BiH, kasnije preimenovana u Republiku Srpsku BiH i, zatim, u Republiku Srpsku, kao odgovor na nelegalne i nelegitimne težnje muslimana (tada sebe još nisu nazivali Bošnjacima) i Hrvata da cjelokupnu teritoriju BiH otcijepe od SFR Jugoslavije.
Ovom deklaracijom jasno je definisano da srpski narod u BiH želi da ostane u sastavu SFR Jugoslavije kao njena federalna jedinica, a što je i potvrdio na plebiscitu održanom 9. i 10. novembra 1991. godine.
Republika Srpska nastala je na bazi volje srpskog naroda izražene na ovom plebiscitu i definisala svoj status u sastavu savezne države Jugoslavije kao njena federalna jedinica, i taj ustavnopravni kapacitet unijela je i u dejtonsku, novostvorenu saveznu, federalnu BiH kao federalna jedinica, koji ima i danas.
Republika Srpska posebno je definisala pitanje teritorijalnog razgraničenja sa političkim zajednicama drugih naroda BiH, kao i razrješenje drugih međusobnih prava i obaveza, na način da se to pitanje izvrši mirnim putem i dogovorom, uz uvažavanje etničkih, istorijskih, pravnih, kulturnih, ekonomskih, geografskih, komunikacijskih i drugih bitnih kriterijuma i uz poštovanje principa i pravila međunarodnog prava.
Dakle, ne smijemo ignorisati veoma važnu činjenica da u momentu nastanka dejtonske BiH, 1995. godine, na teritoriji nekadašnje SR BiH godine funkcionišu dvije države - Republika Srpska od 1991. i takozvana Republika BiH, kasnije Federacija BiH od 1994. godine, koje se spajaju (agregacija) u novu konfederalnu, složenu i multietničku državnu zajednicu, gotovo uniju, BiH. To znači da je dejtonska BiH državna zajednica sastavljena od Srpske i FBiH.
Svi koji pokušavaju da Srpsku pretvore u administrativnu jedinicu, u odnosu na federalnu koja je u osnovi država sama za sebe i koja je kao takva i ušla u BiH, moraju imati na umu da na taj način samo dodatno ugrožavaju sam opstanak BiH, a Srpsku vraćaju na osnove iz 1995. godine, kada je sa svojim punim državnim kapacitetom i ušla u državnu zajednicu BiH.
ISTINA O KONTINUITЕTU
Ključna razlika u poimanju cjeline Dejtonskog sporazuma i današnje BiH, u Republici Srpskoj i Federaciji BiH najvidljivija 25. novembra - Dan ZAVNOBiH kojeg u FBiH oblježavaju kao takozvani "dan državnosti", dok se u Srpskoj slavi 21. novembar – dan kada je postignut Dejtonski sporazum koji je označio kraj rata.
Razlika se ogleda u tome da se tamo negdje smatra da postoji kontinuitet Socijalističke Republike BiH, dok mi u Republici Srpskoj smatramo da je raspadom bivše Jugoslavije nestala SR BiH, a nastala BiH kao nova država koja je prvi put dobila svoju državnost 21. novembra 1995. godine.
Punu državnost BiH dala je upravo Republika Srpska dajući joj dio svog unutrašnjeg suvereniteta u korist spoljnog suvereniteta. Današnja BiH ima isključivo međunarodni spoljni suverenitet kao složena federalna zajednica, dok su Srpska i FBiH, kao federalne jedinice, dobile međunarodno priznanje koje nosi puni unutrašnji subjektivitet i suverenitet.
ZAVNOBiH nikako ne može biti kontinuitet BiH, jer se SR BiH raspala i to upravo voljom muslimana koji su željeli njen izlazak iz SFR Jugoslavije. Na bazi toga i prava na samoopređeljenje nastala je Republika Srpska.
Osnov ustavnog državnog uređenja novonastale federalne državne zajednice su ženevski i njujorški principi koji su direktno ugrađeni i razrađeni u Ustavu BiH, a nikako AVNOJ-evski ili ZAVNOBiH principi, jer sa raspadom SFRJ i SR BiH i ti principi su izgubili svoju suštinu.
BiH nikada nije bila država do Dejtona. Ona je uvijek imala drugačiji status - teritorijalni, administrativni ili kao federalna jedinica u SFRJ.
Konstatacija Badinterove komisije o raspadu SfRJ bila je osnov za stvaranje novih država od bivših federalnih jedinica uz napomenu da je u SFRJ predviđeno pravo naroda na samoopređeljenje, a ne federalnih jedinica ili tadašnjih republika. Tako se raspala i bivša SR BiH a na istom principu raspada i principu samoopređeljenja naroda nastala je Republika Srpska.
Dakle, Republika Srpska je u stvari bila država sa punim kapacitetom u periodu 1992–1995. godine i sa takvim svojim punim državnim kapacitetom ulazi u dejtonske razgovore.
Ustav Srpske Republike BiH je odmah 1992. godine definisao njene pravce razvoja, polazeći od neotuđivog i neprenosivog prirodnog prava srpskog naroda na samoopređeljenje, samoorganizovanje i udruživanje na osnovu koga slobodno određuje svoj politički status. U tom smislu, Ustav određuje Republiku u sastavu savezne države Jugoslavije, ali i daje mogućnost da može stupiti u zajednice sa državnim tvorevinama drugih konstitutivnih naroda u BiH.
Godine 1995. udružuju se dvije države (Republika Srpska i federacija BiH), te ustupaju dio svog suvereniteta, odnosno deset precizno navedenih nadležnosti (vanjskog suvereniteta) u Ustavu BiH sa novom federalnom unutrašnjom strukturom.
Dakle, Dejtonski sporazum nema nikakve veze sa kontinuitetom SR BiH, jer bez suvereniteta Republike Srpske i FBiH, koji su prenijele 1995. godine, ne bi ni postojala današnja BiH.
Pogrešno se tumači teza o kontinuitetu BiH, jer i sam član 1 Ustava BiH jasno kaže "Republika Bosna i Hercegovina, čije je zvanično ime od sada 'Bosna i Hercegovina'", što potvrđuje da ona nije postojala od 1992. godine.
Znači, sadašnja BiH tek 21. novembra 1995. godine dobija novo ime, novu unutrašnju federalnu strukturu. Ovaj sporazumom priznaje i potvrđuje da je Republika Srpaka ušla sa punim državnim kapacitetom u izgradnju novonastale federalne BiH unijevši i svoj Ustav.
ISTINA O USTAVNOM SUDU BiH
Principi na osnovu kojih su tri zaraćene strane pristale da, ipak, žive skupa su bili jedine moguće garancije da će svaki narod moći nastaviti svoje bitisanje u slobodi, ravnopravnosti, emancipaciji svojih kulturnih, etičkih, jezičkih, duhovnih, religijskih, istorijskih vrijednosti...
Garant za njihovo učešće u državnoj vlasti jeste paritetni sastav sa drugim narodima i konsenzus kao način donošenja odluka koji je ujedno i princip onemogućavanja bilo kakvog preglasavanja i majorizacije.
Sve institucije zakonodavne i izvršne vlasti na nivou zajedničkih institucija savezne državne zajednice su tim principima imale ove mehanizme kao ustavne garancije, a samo jedna institucija – Ustavni sud BiH, "zbog naivne konstrukcije" o autoritetu nezavisne pravne struke i misli i pomisli o idealnom pravu i pravičnosti, nije predvidjela zaštitu pariteta i konsenzusa ni federalne jedinice (entiteti), ni konstitutivnog naroda.
"Takvi zahtjevi i uslovi, tako tumačeći, ne bi bili u skladu sa principom nezavisnosti sudija", tako su razmišljali pregovarači u Ženevi, Njujorku i Dejtonu. I grdno su se prevarili.
Ova greška je postala "snaga" antidejtonskog Ustavnog suda BiH koji skoro 30 godina muslimanski politički predstavnici, visoki predstavnici i strani centri moći koriste za rušenje, mijenjanje, preoblikovanje, modifikaciju složenog, usaglašenog, federalnog okvira državog uređenja i pretvara ga po volji većinskog bošnjačkog naroda u unitarnu, centralizivanu državnu zajednicu u kojoj entiteti (federalne jedinice) postaju visokodecentralizovana administrativno teritorijalna upravna područja sa snagom jedinica lokalne samouprave.
Ako postoji greška koja odudara od cjeline bića, ali i principa Dejtonskog sporazuma, onda je to Ustavni sud BiH.
Danas je Ustavni sud BiH otuđeni centar (sve)moći, vlast nad vlastima, primjer sudokratije na sceni, organ samovolje, ekspozitura velikobošnjačke majorističke politike, rušitelj dejtonskih dogovorenih principa i Ustava BiH, predvodnik eliminacije pronađenog okvira zajedničkog života u multietničkoj konfederalno-federalnoj novonastaloj državnoj zajednici.
Za Ustavni sud BiH treba jasno reći da on nije u Ustavu prepoznat kao zakonodavac, i treba ga osporiti kao neustavnog zakonodavca.
Ustavni sud u normalnim zemljama zadužen je da štiti ustavnost i zakonitost, a u BiH on zapravo djeluje po neustavni aktima 30 godina, pogotovo sada po neustavnim aktima nekoga ko nije u Ustavu ni Dejtonskom sporazumu prepoznat i čime čini istorijsku grešku urušavanja ustavnog sistema BiH.
ISTINA O VISOKOM PRЕDSTAVNIKU
Dejtonski sporazum i Aneks 10 su jedina mjera ko ima status visokog predstavnika. To je ono lice za koje je potrebna saglasnost Republike Srpske i FBiH i relevantna potvrda rezolucijom Savjeta bezbjednosti UN. Sve drugo su spekulacije i zloupotrebe.
Dakle, BiH danas nema visokog predstavnika, uprkos administrativnim i jezičkim igrarijama kojima se želi stvoriti privid da je njemački državljanin Kristijan Šmit visoki predstavnik.
Kad je riječ o visokom predstavniku, dolaskom Šmita i njegovim lažnim predstvaljanjem za visokog predstavnika ne samo da je došlo do prekoračenja i uzurpacije Aneksa 10 Dejtonskog sporazuma, nego je lažni visoki predstavnik svojim prekoračenjima učinio da danas možemo praktično konstatovati da BiH i nema Ustav.
Intervencijama visokih predstavnika napravljen je Ustav koji nema više veze sa svojom ustavnom stvarnošću. Podsjetiću da su samo do 2009. godine visoki predstavnici proglasili 105 amandmana na ustave entiteta, donijeli više od 800 odluka, više od 300 propisa i izvršili oko 500 smjena /vansudske kazne bez ikakvog procesa ili mogućnosti žalbe/, a da za to nisu imali nikakvo uporište u Dejtonskom sporazumu, niti u međunarodnom pravu.
Jednostavno, institucija visokog predstavnika i uticaj međunarodne zajednice moraju nestati iz BiH kako bi dva entiteta i tri konstitutivna naroda bili suvereni.
ISTINA O SRBIJI KAO GARANTU DЕJTONA
Opšti okvirni sporazum za mir u BiH ili Dejtonski sporazum je mirovni sporazum međunarodnog karaktera i eventualno ga mogu mijenjati ili staviti van snage samo ugovorne strane.
Ovaj sporazum potpada pod ingerenciju međunarodnog javnog prava, odnosno Bečku konvenciju, koja govori o međunarodnim ugovorima.
Dejtonski sporazum predstavlja peti, posljednji pokušaj (nakon Kutiljerovog plana, Vens-Ovenovog, Stoltenbergovog i plana Kontakt grupe) međunarodne zajednice da se za sve u BiH pronađe prihvatljivo sveukupno rješenje, a posebno teritorijalno.
On je, dakle, kompromisni akt kojim je zaustavljen rat, te uspostavljena nova konfederalno-federalna, složena državna zajednica BiH, a kojim su Republika Srpska i Federacija BiH priznati kao državotvorni entiteti sa punim unutrašnjim suverenitetom i ograničenim vanjskim suverenitetom.
Dejtonski mirovni sporazum, a posebno njegov sastavni dio - Ustav BiH, i danas, skoro 30 godina kasnije, posmatramo kao jedini mogući normativni okvir za zajednički život u BiH. Tada je predstavljao odraz realnih društvenih odnosa i okolnosti koje su bile 1995. godine, a koje se ni nakon 29 godina nisu promijenile.
Dejtonski mirovni sporazum možemo posmatrati sa više aspekata, a prevashodno sa pravnog. Ključno je da su u svih 11 aneksa učesnici kao strane Republika Srpska i Federacija BiH. U javnosti se misli na Aneks četiri, a govori o Dejtonskom mirovnom sporazumu koji je mnogo šira cjelina. Aneks četiri, odnosno Ustav BiH, je jedini segment sporazuma koji je promjenjiv.
Istina koju bi dvojica dječaka trebali da znaju jeste i da su Srbija, kao i Hrvatska garanti Dejtonskog sporazuma.
Srbija je, kao garant Dejtonskog sporazuma, pokazala svoju posvećenost očuvanju mira i promovisanju pomirenja u BiH uz puno poštovanje slova tog sporazuma.
I za kraj, da ponovim spekulantima:
Republika Srpska je nastala u miru, slobodnom i demokratskom voljom srpskog naroda kao odgovor na kršenje Ustava SR BiH i Ustava SFRJ od muslimansko-hrvatske koalicije. Republika Srpska je u građanskom ratu odbranjena, jer je na to srpski narod bio prinuđen voljom drugih, koji su željeli rat, otvoreno priznavši da će žrtvovati mir.
BiH kao državna zajednica dva ravnopravna entiteta, koji su unijeli svoju državnost u dejtonsku BiH, i tri konstitivna naroda postoji od 1995. godine i potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma, što potvrđuje da je Republika Srpska starija od BiH kao države.
