Blago nostalgični tonovi kojima su oživljena godišnja doba, livade, cvijeće, obale, kamenje, mostovi, zgrade i ljudi, uhvaćeni trenuci, samo su dio onoga što je potezima kista svijetu na slikama dao veliki francuski impresionista Klod Mone koji je rođen u novembru prije 180 godina.
Umjetnici različitih perioda ostavljali su svoje tragove, sačuvane na djelima koja sada krase zidove muzeja, galerija i dio su privatnih kolekcija. Klod Mone je jedan od velikana koje vrijeme pamti i čije slike su, čini se, uvijek aktuelne i mimo knjiga i konteksta istorije umjetnosti.
Društvene mreže ovog doba i digitalizacija donijeli su nešto drugačiji uvid u umjetnost, te je tako, za one koji ne mogu da vide slike uživo, napravljen pregršt načina za uvid u djela mnogih slikara, pa samim tim i Monea, čiji radovi imaju ogroman značaj u istoriji umjetnosti.
Slikar koji je doživljaje vedrine dana, prirode, neba, vode, cvijeća i oblaka oživljavao svojim ličnim utiscima, donio je tu vedrinu slikarstvu unoseći posebnost u samu tehniku stvaranja.
Čitavog života slikao je pejzaže svoje domovine Francuske, a inspiraciju i polet dobijao je spoznavanjem harmonije kojoj je težio. Snagu je vidio u uhvaćenim trenucima, zato je najčešće slikao napolju, za razliku od većine drugih slikara, a nakon uspjeha i dobrih utisaka posmatrača samo je dobio još veću poletnost i inspiraciju za rad. Svjež vazduh, sunce i zelenilo bili su pokretačka energija slikarstva, od čega su nastale serije i serije vodenih lokvanja, mostova, scena iz gradskog života modernog Pariza i mali momenti idile uhvaćeni na selima, u čistini prirode.
- Mone, koji vješto osvježava slikarski ambijent bez forsiranja i proklamovanja, majstor je stila suviše površno smatranog “lakim”: taj stil se dopada drugima, nije problematičan, donosi rekordnu zaradu i stvara redove posjetilaca na izložbama, a u suštini nije ni previše smio da bi bio kopiran i imitiran. Sve je kod njega stvarno i lijepo. Postoji, međutim, i drugi Mone, podjednako veliki kao i svijetli slikar impresionističkog proljeća. On je otriježnjen i usamljen umjetnik koji jasno primjećuje kako impresionizam ide silaznom putanjom: nerado učestvuje na sve istrošenijim grupnim izložbama i odlazi iz Pariza da bi lutao po poljima s plastovima, duž vjetrovitih normanskih grebena, maglovitim obalama Temze, po trgu ispred katedrale u Ruanu - zapisao je istoričar umjetnosti Stefano Cufi u jednoj bilješci o Moneu i dodao da se zbog okrenutosti osami Mone kao sedamdesetogodišnjak zatvorio u svoju baštu u Živerniju, gdje je proveo ostatak života.
Mone je preminuo u decembru 1926. godine, a iza sebe je ostavio stotine radova, među kojima su: “Svraka”, “Terasa u Sent Adresu”, “Vetej u magli”, “Veče u Veneciji”, “Stogovi”, “Ruanska katedrala”, “Lokvanji”, “Irisi” i druge.
